پژوهشگران آلمانی در بررسی جدید خود، به کشف غیرمنتظرهای در مورد سرعت تکثیر سلولهای بدن دست یافتهاند.
سلولهای بالغ بدن ما فقط میتوانند یک نوع سلول را ایجاد کنند. به عنوان مثال، سلول پوست نمیتواند سلول عضله را ایجاد کند، بلکه فقط سلولهای پوست را تشکیل میدهد. این امر، استفاده بالقوه از سلولهای بالغ برای درمان را محدود میکند. با وجود این، سلولهای جنین طی رشد ابتدایی خود، توانایی تولید انواع سلولهای بدن ما، از جمله سلولهای بنیادی را دارند. این ظرفیت موسوم به “همهتوانی”(Totipotency)، به عنوان یک گزینه الهامبخش برای پژوهشگران عمل کرده است تا از طریق برنامهریزی مجدد سلول در آزمایشگاه، به یافتن راههای جدیدی برای جمعبندی مجدد همهتوانی بپردازند.
سلولهای همه توان
“سلولهای همهتوان”(Totipotent cells)، دارای خواص زیادی هستند اما ما هنوز همه آنها را نمیشناسیم. پژوهشگران مرکز تحقیقاتی “هلمهولتز مونیخ”(Helmholtz Munich) اکنون به کشف جدیدی دست یافتهاند.
“سونتوشی ناکاتانی”(Tsunetoshi Nakatani)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ما متوجه شدیم در سلولهای همهتوان که سلولهای مادر سلولهای بنیادی هستند، تکثیر DNA با سرعت متفاوتی نسبت به سایر سلولها رخ میدهد. این سرعت، بسیار کمتر از سرعت هر نوع سلول دیگری است که ما بررسی کردیم.
همانندسازی DNA در واقع یکی از مهمترین فرآیندهای بیولوژیکی است. طی دوره زندگی ما، هر بار که سلولی تقسیم میشود، یک کپی دقیق از DNA خود تولید میکند تا سلولهای دختر حاصل از این فرآیند، حامل مواد ژنتیکی یکسانی باشند. این اصل اساسی، به ارث بردن وفادارانه مواد ژنتیکی را امکانپذیر میکند.
پژوهشگران دریافتند که سرعت تکثیر DNA در سلولهای شبه همهتوان نیز کم است و دانشمندان میتوانند آنها را در ظرف آزمایشگاهی کشت کنند. ناکاتانی ادامه داد: این امر، ما را به سوی این پرسش سوق داد که اگر ما موفق شویم تا سرعت تکثیر DNA را تغییر دهیم، آیا میتوانیم برنامهریزی مجدد سلولها و تبدیل آنها به سلولهای همهتوان را بهبود ببخشیم؟
سرعت کمتر، برنامهریزی بهتر
پژوهشگران در یک آزمایش برجسته مشاهده کردند که کاهش سرعت تکثیر DNA، کارایی برنامهریزی مجدد یعنی تبدیل شدن سلولها به نوع دیگری از سلول را افزایش میدهد.
“ماریا النا تورس پادیلا”(Maria-Elena Torres-Padilla)، سرپرست این پژوهش گفت: این موضوع، شگفتانگیز است. ما طی سالها، سلولهای همهتوان را بررسی کردهایم تا بفهمیم که طبیعت چگونه آنها را به طرز باورنکردنی قادر به تولید انواع سلولهای بدن ما کرده است. این یک راهبرد اساسی پژوهش ما است که به سمت روشهای پزشکی ترمیمی گرایش دارد. این مفهوم جدید، بسیار ساده و در عین حال بسیار مهم است و ما معتقدیم که پیشرفت بزرگی برای درمان با کمک سلولهای بنیادی به شمار میرود.
این پژوهش، در مجله “Nature Genetics” به چاپ رسید.
لینک منبع خبر:
isna.ir/news/1400121814132/کشف-غیرمنتظره-ای-در-مورد-سرعت-تکثیر-سلول-های-بدن
اطلاعات بیشتر:
More information: Tsunetoshi Nakatani and et al, DNA replication fork speed underlies cell fate changes and promotes reprogramming, Nature Genetics (2022). doi.org/10.1038/s41588-022-01023-0