سلولهای مزانشیمی با منشاء متفاوت در بیان ژن و پروتئین متفاوت هستند؛ به همین نسبت تأثیرات متفاوتی بر بافتهای اپیتلیال پیرامون خود دارند. همکشتی سلولهای پیشساز پانکراس با سلولهای مزانشیمی مختص بافت پانکراس تقسیم، خودنوزایی و تمایز سلولهای پیشساز را تسهیل میکند. بر همین اساس طی پژوهشی دکتر یاسر تهمتنی، دکتر حمیدرضا آقایان، دکتر حسین بهاروند، زهرا قزل ایاغ، دکتر آنگرافین باتن، دکتر باقر لاریجانی و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه کپنهاگن دانمارک و موسسه مکس پلانک آلمان به بررسی اثر همکشتی سلولهای مزانشیمی پانکراس جنینی با سلولهای پیشساز پانکراسی حاصل از تمایز سلولهای بنیادی پرتوان جنینی در شرایط سهبعدی پرداختند. همچنین امکان همکشتی این ردههای سلولی در مقیاس بالا که برای اهداف درمانی ضروری است مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج این پژوهش که در مجله بینالمللی Stem Cell Reviews and Reports به چاپ رسیده است، نشان داد با وجود آنکه سلولهای مزانشیمی برداشت شده از پانکراس جنینی در بیان بیشتر نشانگرها مشابه سلولهای مزانشیمی برداشتشده از مغز استخوان هستند، اما بیان DESMIN در آنها بالاتر از مزانشیم مغز استخوان است. بیان انسولین و NGN3 در سلولهای پیشساز مزانشیمی کشت داده شده با مزانشیم پانکراس جنینی بالاتر از پیشسازهای کشت داده شده با مزانشیم مغز استخوان بود که اثر آنها بر بلوغ سلولهای پیشساز پانکراسی حاصل از تمایز سلولهای پرتوان جنینی را تأیید میکند. کرههایی که برای کشت با مقیاس بالا تولید شده بودند خصوصیاتی مشابه کرههای سلولی که با کمک روشهای آزمایشگاهی روی آگار ساخته شده بودند، داشتند.
نتایج این پژوهش نشان داد، کرههای سلولی که ترکیبی از سلولهای پیشساز پانکراسی و سلولهای مزانشیمی برداشت شده از پانکراس جنینی هستند ابزار مناسبی برای بازآفرینی ریز محیط پانکراس و مراحل تکوین این اندام هستند.
اطلاعات بیشتر:
More information: Zahra Ghezelayagh et al, Improved Differentiation of hESC-derived Pancreatic Progenitors by Using Human Fetal Pancreatic Mesenchymal Cells in a Micro-Scalable Three-dimensional Co-culture System, Stem Cell Reviews and Reports (2021). doi.org/10.21203/rs.3.rs-560164/v1
