اثبات شده است که توپولوژی سطحی که سلول بر روی آن قرار میگیرد بر عملکرد آن مؤثر است. با این حال پژوهشگران هنوز موفق نشدهاند روشی قابل اتکا و قابل تکرار برای استفاده از اصل مذکور در جهت تنظیم رفتار سلولهای بنیادی ابداع کنند. نشان داده شده است که بسترهای چاپ-سلولی که دارای ساختارهای در سطح نانو و میکرو هستند میتوانند با موفّقیت سرنوشت سلولهای بنیادی را تحت تأثیر قرار دهند. دکتر شاهین بنکدار، شیوا طاهری، دکتر لیلا منتظری، دکتر زهرا سادات غزالی و همکارانشان در انستیتو پاستور، دانشگاه علم و فناوری، دانشگاه امیر کبیر و پژوهشگاه رویان، به همراه پژوهشگرانی از کشورهای دانمارک و سوئیس در پژوهشی به بررسی اثر ساختارهای سیلیکونی دارای حفرههایی با اندازه متوسط پر شده با سلولهای غضروفی کروی بر شکل کلی سلولها پرداختند. همچنین اثر این بستر بر تمایز سلولهای مزانشیمی برداشت شده از بافت چربی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش که در نشریه بین المللی Biomedical Materials منتشر شده است، نشان داد شکل سلولهای مورد نظر با توجه به بستر طراحی شده با موفّقیت القا میگردد. همچنین با روشهای آزمایشگاهی نشان داده شد سلولهای مزانشیمی برداشت شده از بافت چربی که بر بستر طراحی شده کشت داده شده بودند نسبت به سلولهای کشت داده شده بر ساختارهای سیلیکونی معمول، بیشتر به سوی سلولهای غضروفی تمایز یافتند.
از نتایج این پژوهش میتوان چنین نتیجهگیری کرد که بستر چاپ-سلولی میتواند سیگنالهای تمایزی را بهتر از بسترهای زیست مهندسی شده معمول انتقال دهند. نانو ساختارهای موجود در الگوی چاپ-سلولی نقشی کلیدی در تعیین سرنوشت سلولها ایفا میکنند. بنابراین برای قابل اتکا و قابل تکرار بودن بسترهای ساخته شده لازم است الگوهای نانو-توپوگرافیک درون آنان وجود داشته باشد. نتایج این پژوهش با ارتقای روشهای تمایزی بر پایه بسترهای کشت، چشمانداز جدیدی در این حوزه ایجاد میکنند.
اطلاعات بیشتر:
More information: Shiva Taheri, Zahra Sadat Ghazali, Leila Montazeri, Fatemeh Ale Ebrahim, Jafar Javadpour, Khorshid Kamguyan, Esben Thormann, Philippe Renaud & Shahin Bonakdar, Engineered substrates incapable of induction of chondrogenic differentiation compared to the chondrocyte imprinted substrates, Biomedical Materials (2023). DOI ۱۰.۱۰۸۸/۱۷۴۸-۶۰۵X/acb5d7