یکی از انواع بیماری پارکینسون، نوعی است که به طور ناگهانی در یک فرد بدون پیشینه خانوادگی از ابتلا به بیماری بروز می کند، به آن پارکینسون اسپورادیک می گویند. چون علت بروز این بیماری مشخص نیست یافتن راهی برای درمان آن دشوار است. در تمامی مبتلایان به پارکینسون ضعف حرکتی ناشی از تحلیل اعصاب دوپامینرژیک و تجمعات آلفا ساینوکلین دیده می شود. بزرگ تر شدن تجمعات مذکور با پیشرفت پارکینسون منجر به تخریب بیشتر مغز و زوال عقل (dementia) می گردد. پیش از این نشان داده شده بود که اختلال در عملکرد مسیر پیام رسان IFNβ یا گیرنده آن منجر به بروز اختلالات پاتولوژیک و رفتاری مشابه با زوال عقل حاصل از پارکینسون می شود؛ از این یافته می توان چنین برداشت کرد که اختلال در ژن های تنظیم کننده پیام رسان مذکور می تواند دلیل ابتلا به پارکینسون اسپورادیک باشد. به منظور بررسی صحت این فرضیه دکتر علی شریف زارچی از پژوهشگاه رویان به همراه پژوهشگرانی از دانمارک و آلمان به بررسی اطلاعات ژنتیکی ذخیره شده (GWASs) از مبتلایان به این بیماری پرداختند. نتایج این پژوهش که در مجله بین المللی و معتبر Molecular Psychiatry به چاپ رسیده است، منجر به شناسایی یک نمونه از اختلاف ژنتیکی در ژن های وابسته به مسیر پیام رسان IFNβ در مبتلایان به پارکینسون اسپورادیک گردید. علاوه بر این نشان داده شد سلول های عصبی مبتلایان به زوال عقل حاصل از پارکینسون اسپورادیک ژن PIAS2 را بیشتر بیان می کنند. به منظور مشخص کردن نقش ژن مذکور در مغز، بیان این ژن در مغز حیوان مدل آزمایشگاهی با روش های ژنتیکی افزایش داده شد، که منجر به اختلالات حرکتی و شناختی مرتبط با تشکیل تجمعات آلفا ساینوکلین و تحلیل اعصاب دوپامینرژیک گردید. همچنین نشان داده شد مهار ژن PIAS2 منجر به کاهش بروز خصوصیات بالینی زوال عقل ناشی از پارکینسون می شود. نتایج این پژوهش نشان داد تنظیم مسیر JAK-STAT2-PIAS2 برای بقای سلول¬های عصبی بسیار مهم است و مانع از اختلالات شناختی می شود. نتایج این پژوهش برای شناخت بیماری پارکینسون اسپورادیک بسیار ارزشمند است و می تواند منجر به یافتن روش های درمانی جدید برای این بیماری شود.
اطلاعات بیشتر:
More information: Joana Magalhaes, Emilie Tresse, Patrick Ejlerskov, Erling Hu, Yawei Liu, Andrea Marin, Alexia Montalant, Letizia Satriano, Carsten Friis Rundsten, Eva Maria Meier Carlsen, Rasmus Rydbirk, Ali Sharifi-Zarchi, Jesper Bøje Andersen, Susana Aznar, Tomasz Brudek, Konstantin Khodosevich, Marco Prinz, Jean-François Marie Perrier, Manu Sharma, Thomas Gasser and Shohreh Issazadeh-Navikas, PIAS2-mediated blockade of IFN-β signaling: a basis for sporadic Parkinson disease dementia, Molecular psychiatry (2021). doi.org/10.1038/s41380-021-01207-w